Het akkerviooltje (Viola arvensis) is een plant uit de viooltjesfamilie (Violaceae). Het is een in Europa op bouwland veel voorkomende plant en wordt daar als een onkruid gezien. Vooral tussen granen komt de plant vaak voor. De soort komt ook voor in wegbermen en op stortplaatsen.
Het is een eenjarige plant, die tot 20 cm hoog wordt en tot 45 cm diep wortelt. De bloeitijd is van april tot oktober. De bloemen zijn klein en meestal niet groter dan 1 cm.
Na het rijpen springen de eenhokkige doosvruchten met drie kleppen open. Bij het openspringen worden de zaden weggeslingerd. De zaden hebben een oliehoudend aanhangsel (mierenbroodje) die de mieren graag lusten, hierdoor vindt ook verspreiding plaats. Gemiddeld bevat een gram 1880 zaden.
Het akkerviooltje onderscheidt zich van het bosviooltje (Viola riviniana) door de meestal tweekleurige bloemen en de opwaarts gerichte bloemblaadjes aan de zijkant.
De plant groeit uitgebreid op bouwland. Het akkerviooltje is bijna over de hele wereld verspreid.
Tegenwoordig is het akkerviooltje terug te vinden in bloemenmengsels voor het inzaaien van bouwland ten behoeve van natuurbeheer.
(tekst: Wikipedia, foto: SieBot, Wikimedia Commons)