De fijne waterranonkel, gewone waterranonkel of haarbladwaterranonkel (Ranunculus aquatilis) is een overblijvende waterplant uit de ranonkelfamilie (Ranunculaceae). De soort is over een groot deel van Europa verspreid; ook in Centraal- en Oost-Azië, tropisch Zuid-Afrika en Noord-Amerika kan men haar aantreffen.
De bloeiperiode loopt van april tot augustus. De kelkbladen kunnen afvallen.
De plant komt voor in helder, zoet of zwak brak, meestal vrij voedselrijk, stilstaand of langzaam stromend water van maximaal een meter diep. Bestuiving vindt plaats door diverse insecten. Ook kan zelfbevruchting plaatsvinden bij ondergedoken bloemen.
Kikkers leggen graag hun dril op of bij de bladeren van de waterranonkel.
De plant heeft een voorkeur voor licht verzuurd water.
Zowel de boven- als de onderwaterbladeren kunnen vers of gedroogd als toekruid gebruikt worden.
De plant kan sterk uitbreiden en zal daarom af en toe beteugeld moeten worden. Een niet te kleine vijver is gewenst. De plant voegt zuurstof aan het water toe, dat is gunstig voor vissen. De bladeren bedekken de oppervlakte, wat dieren als vissen en kikkers een schuilplaats biedt en algengroei tegengaat.
(tekst: Wikipedia, foto: TeunSpaans, Wikimedia Commons)